Wie stelt moet bewijzen. Dat is – zwart-wit gesteld – het fundament van het bewijsrecht in civiele procedures (art. 150 Rv). Wel of niet beschikken over het juiste bewijs maakt voor de partij die de bewijslast draagt dus regelmatig het verschil tussen de zaak winnen of verliezen. Soms is het bewijs er wel, maar kun je er als partij niet over beschikken. Voorlopige bewijsverrichtingen kunnen dan uitkomst bieden. Zo regelt de wet op dit moment dat de rechter op verzoek van een partij een voorlopig getuigenverhoor, een voorlopig deskundigenbericht of een voorlopige plaatsopneming of bezichtiging kan bevelen voordat een zaak aanhangig is (art. 186 en 202 Rv).
Normaal gesproken wordt zo’n verzoek toegewezen indien het (i) ter zake dienend is, (ii) voldoende concreet is en (iii) feiten betreft die met de voorlopige bewijsverrichting bewezen kunnen worden. Algemeen geldt dat dit een lage toewijzingsdrempel is, want afwijzingsgronden zijn beperkt.
Naast de voorlopige bewijsverrichtingen kan degene die daarbij een rechtmatig belang heeft volgens de wet ook (kortweg) inzage vorderen in (al dan niet digitaal opgeslagen) stukken van degene die daarover beschikt of kan beschikken (art. 843a Rv). Mits een behoorlijke rechtsbedeling zonder die inzage niet is gewaarborgd. In de wet staat deze vordering tot inzage nu nog niet bij de overige bewijsverrichtingen, zoals het getuigenverhoor of het deskundigenbericht.
Dat wordt straks anders. Het Wetsvoorstel wijzigt het bewijsrecht in de kern namelijk op twee belangrijke onderdelen:
Het bundelen van een verzoek om meerdere voorlopige bewijsverrichtingen in één verzoekschrift moet het makkelijker maken om voorafgaand aan een procedure opheldering te krijgen over bepaalde feiten en bewijs veilig te stellen, aldus de wetgever. Maar de meest ingrijpende wijziging zit hem in het inzagerecht. Dat komt op gelijke voet te staan met andere bewijsverrichtingen met dezelfde toe- en afwijzingscriteria en de voorwaarde ‘voldoende belang’ lijkt minder streng dan het nu geldende ‘rechtmatig belang’.
De praktijk moet het gaan uitwijzen, maar verwacht wordt dat het onder het nieuwe bewijsrecht makkelijker wordt voorafgaand aan een procedure bewijs in te zien van bijvoorbeeld de tegenpartij. Fijn voor degene die de bewijslast draagt, maar voor de andere partij een risico. Want de bewijslast van de tegenpartij wordt hiermee waarschijnlijk een minder brede rug om achter te verschuilen.
Meer weten over dit onderwerp? Stuur een e-mail naar Michiel de Vlieger, specialist in civiele procedures.
Lees ook:
Solving your problem, so that you can continue with your business. That is what it is all about. It is our profession and our passion to make a business dispute or employment dispute manageable and to solve it. Sometimes we are able to do this by staying invisible by casebuilding the best file possible for and together with you behind the scenes. Being diplomatic where possible and aggressive where needed. And sometimes, full-on litigating is unavoidable. Because limits have been reached, because the other party remains unwilling to come to a constructive amicable solution, or because it may be important for your market reputation to draw a line.
Tailor-made service is key in the handling of each case. Because we are doing it together, lawyer and client. We invest in the mutual cooperation and we look in depth at your company and your market. BASE makes clear choices out of strength, because we only want to do what we are really good at and because you are simply counting on added-value. Therefor our practice focuses on Corporate & Commercial Litigation and Employment law.
At BASE Advocaten we practice the litigation- and dispute resolution practice at the highest level. We advise and assist domestic- and foreign clients in their vital business disputes. Disputes within the company, directors’ liability, shareholders disputes, disputes concerning commercial contracts, acting against (or for) financial institutions about duty of care-disputes and professional liability disputes. These are just some examples. Click below for further information.
BASE Advocaten provides topspecialists in Employment law. We act on behalf of employers (both domestic and foreign), individual directors/employees, and works councils. On a daily basis we advise and litigate on matters regarding (for example) the termination of employment, reorganizations, employment terms and conditions, disciplinary measures, employee participation and employer’s liability. Click below for further information.
